Delatnost
Zavod za zaštitu prirode Srbije je ustanovljen od strane Vlade Republike Srbije radi obavljanja delatnosti zaštite i unapređenja prirode Srbije. Delokrug rada Zavoda određen je na osnovu Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS“, br. 36/2009, 88/2010, 91/2010-ispravka, 14/2016 i 95/2018-drugi zakon), Odluke o osnivanju Zavoda za zaštitu prirode Srbije („Službeni glasnik RS“ br. 18/2010 i 09/2017) i Statuta Zavoda za zaštitu prirode Srbije („Službeni glasnik RS“ 73/2010).
Zaštitu i unapređenje prirode Srbije Zavod za zaštitu prirode Srbije sprovodi obavljajući niz aktivnosti koje ovde nabrajamo kako sledi.
• Pokretanje procedure uspostavljanja zaštite određenog područja, odnosno sprovođenje terenskih istraživanja i izrada studije zaštite kao stručne osnove za donošenje akta o zaštiti područja. Izrada studije zaštite podrazumeva prikupljanje i obradu podataka, utvrđivanje granica područja koje se predlaže za zaštitu, valorizaciju evidentiranih prirodnih vrednosti, predlaganje mera koje je potrebno preduzeti radi njihovog očuvanja, utvrđivanje režima zaštite koji će na zaštićenom području biti sprovođen od strane upravljača, kao i utvrđivanje kategorije budućeg zaštićenog prirodnog dobra.
• Terenska istraživanja i rad na očuvanju biodiverziteta i geodiverziteta kao polazne osnove za očuvanje i unapređenje ugroženih i retkih vrsta i objekata geonasleđa.
• Praćenje stanja i ocena ugroženosti objekata geonasleđa, divljih vrsta i njihovih staništa, stanišnih tipova, ekosistema, ekološki značajnih područja i ekoloških koridora ekološke mreže Republike Srbije i zaštićenih područja.
• Stručni nadzor u zaštićenim područjima, uz pružanje stručne pomoći i ostvarivanje saradnje sa upravljačima.
• Vođenje registra zaštićenih prirodnih dobara i drugih podataka od značaja za zaštitu prirode.
• Vođenje baze podataka u oblasti zaštite prirode kao dela jedinstvenog informacionog sistema Agencije za zaštitu životne sredine.
• Izdavanje uslova zaštite prirode i mera zaštite prirode i prirodnih vrednosti u postupku izrade projektne dokumentacije, prostornih i urbanističkih planova, osnova (šumskih, lovnih, ribolovnih, vodoprivrednih i dr.), programa i strategija u svim delatnostima koje utiču na prirodu, a po njihovoj izradi, i mišljenja o ispunjenosti uslova.
• Izdavanje naučno-stručnih publikacija, monografija, brošura, priručnika i drugog informativnog materijala o zaštiti prirode, zaštićenim područjima, biodiverzitetu i geodiverzitetu, publikovanje naučnih i stručnih radova u okviru časopisa „Zaštita prirode“, kao i izrada štampanog, audio i video materijala koji se odnosi na prirodne vrednosti Srbije.
• Obrazovanje najšire javnosti, prezentacija i promocija prirodnih vrednosti i baštine Srbije radi razvijanja svesti o neophodnosti i značaju zaštite prirode. Zavod pruža i metodološku pomoć u obrazovanju u oblasti zaštite životne sredine i prirode.
• Uspostavljanje međunarodne saradnje u oblasti zaštite prirode putem povezivanja i razmene podataka i iskustava sa različitim stručnim ustanovama iz celog sveta, koje se bave zaštitom prirode i životne sredine, učešće u radu međunarodnih organizacija za zaštitu prirode, angažovanje na implementaciji međunarodnih konvencija iz oblasti zaštite prirode i učešće u sprovođenju određenih međunarodnih programa i projekata.
Zaštitu i unapređenje prirode Srbije Zavod za zaštitu prirode Srbije sprovodi obavljajući niz aktivnosti koje ovde nabrajamo kako sledi.
• Pokretanje procedure uspostavljanja zaštite određenog područja, odnosno sprovođenje terenskih istraživanja i izrada studije zaštite kao stručne osnove za donošenje akta o zaštiti područja. Izrada studije zaštite podrazumeva prikupljanje i obradu podataka, utvrđivanje granica područja koje se predlaže za zaštitu, valorizaciju evidentiranih prirodnih vrednosti, predlaganje mera koje je potrebno preduzeti radi njihovog očuvanja, utvrđivanje režima zaštite koji će na zaštićenom području biti sprovođen od strane upravljača, kao i utvrđivanje kategorije budućeg zaštićenog prirodnog dobra.
• Terenska istraživanja i rad na očuvanju biodiverziteta i geodiverziteta kao polazne osnove za očuvanje i unapređenje ugroženih i retkih vrsta i objekata geonasleđa.
• Praćenje stanja i ocena ugroženosti objekata geonasleđa, divljih vrsta i njihovih staništa, stanišnih tipova, ekosistema, ekološki značajnih područja i ekoloških koridora ekološke mreže Republike Srbije i zaštićenih područja.
• Stručni nadzor u zaštićenim područjima, uz pružanje stručne pomoći i ostvarivanje saradnje sa upravljačima.
• Vođenje registra zaštićenih prirodnih dobara i drugih podataka od značaja za zaštitu prirode.
• Vođenje baze podataka u oblasti zaštite prirode kao dela jedinstvenog informacionog sistema Agencije za zaštitu životne sredine.
• Izdavanje uslova zaštite prirode i mera zaštite prirode i prirodnih vrednosti u postupku izrade projektne dokumentacije, prostornih i urbanističkih planova, osnova (šumskih, lovnih, ribolovnih, vodoprivrednih i dr.), programa i strategija u svim delatnostima koje utiču na prirodu, a po njihovoj izradi, i mišljenja o ispunjenosti uslova.
• Izdavanje naučno-stručnih publikacija, monografija, brošura, priručnika i drugog informativnog materijala o zaštiti prirode, zaštićenim područjima, biodiverzitetu i geodiverzitetu, publikovanje naučnih i stručnih radova u okviru časopisa „Zaštita prirode“, kao i izrada štampanog, audio i video materijala koji se odnosi na prirodne vrednosti Srbije.
• Obrazovanje najšire javnosti, prezentacija i promocija prirodnih vrednosti i baštine Srbije radi razvijanja svesti o neophodnosti i značaju zaštite prirode. Zavod pruža i metodološku pomoć u obrazovanju u oblasti zaštite životne sredine i prirode.
• Uspostavljanje međunarodne saradnje u oblasti zaštite prirode putem povezivanja i razmene podataka i iskustava sa različitim stručnim ustanovama iz celog sveta, koje se bave zaštitom prirode i životne sredine, učešće u radu međunarodnih organizacija za zaštitu prirode, angažovanje na implementaciji međunarodnih konvencija iz oblasti zaštite prirode i učešće u sprovođenju određenih međunarodnih programa i projekata.
