NAZIV I VRSTA PRIRODNOG DOBRA
Park prirode „Golija“.
NACIONALNA KATEGORIJA
Ι kategorija zaštite - zaštićeno područje međunarodnog, nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja.
POVRŠINA
75.183 ha.
REŽIM/I ZAŠTITE
I, II i III.
OPŠTINA/E
Ivanjica, grad Kraljevo, Raška, Novi Pazar i Sjenica.
PRETHODNA ZAŠTITA
Strogi prirodni rezervat „Jankov kamen“, Strogi prirodni rezervat „Iznad ljutih livada“, Prirodni prostor oko nepokretnog kulturnog dobra „Manastir Studenica“ i Spomenik prirode „Stablo zelenike u porti manastira Studenice“.
AKT O ZAŠTITI
Uredba o zaštiti Parka prirode Golija („Službeni glasnik RS“, br. 45/2001 i 47/2009).
UPRAVLJAČ
JP „Srbijašume“.
KRATAK OPIS (OSNOVNE PRIRODNE I STVORENE VREDNOSTI)
Planina Golija se nalazi u jugozapadnoj Srbiji. Po lepoti i raznovrsnosti pejsaža, kao i očuvanosti prirodnih i kulturnih vrednosti, jedna je od najlepših planina u Srbiji. Značajno bogatstvo vodom omogućilo je opstanak raznovrsnog biljnog i životinjskog sveta.
Planina je ispresecana tokovima brojnih vodotoka koji su usekli klisuraste doline. Najživopisnije među njima su klisure Studenice i Izubre. Posebnom lepotom se odlikuju tresave i jezera u narodu poznata kao arena „gorskih vila”, među kojima se izdvajaju Košaninovo i Dajićko jezero. Ovu planinu krasi veliko prostranstvo šumskog pokrivača - predstavlja carstvo planinskog javora (Ace heldreichii) koji gradi najlepše i najočuvanije lišćarske i lišćarsko-četinarske šume u Srbiji. Osim planinskog javora, ovu planinu naseljava još oko 1.100 biljnih vrsta, od kojih su mnoge reliktnog ili endemičnog karaktera (Allysum markgrafi, Allysum jancheni, Pancicia serbica, Viola elegantula, Vferbasaim adamovicii, Thymus adamovcii). Pored brojnih vrsta sisara, kao što su slepo kuče (Spalax leucodon), alpska rovčica (Sorex alpinus), mrki medved (Ursus arctos), vuk (Canis lupus) i lisica (Vulpes vulpes), Goliju naseljava i gotovo 100 veoma značajnih vrsta ptica: šumska ševa (Lullula arborea), kamenjarka (Alectoris graeca), crvenonogi prudnik (Tringa totanus), crvenrepka (Phoenicurus phoenicurus) i dr.
U severnom delu parka, u dolini Studenice, nalazi se manastir Studenica iz XIII veka, spomenik kulture pod zaštitom Uneska.
Park prirode „Golija“.
NACIONALNA KATEGORIJA
Ι kategorija zaštite - zaštićeno područje međunarodnog, nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja.
POVRŠINA
75.183 ha.
REŽIM/I ZAŠTITE
I, II i III.
OPŠTINA/E
Ivanjica, grad Kraljevo, Raška, Novi Pazar i Sjenica.
PRETHODNA ZAŠTITA
Strogi prirodni rezervat „Jankov kamen“, Strogi prirodni rezervat „Iznad ljutih livada“, Prirodni prostor oko nepokretnog kulturnog dobra „Manastir Studenica“ i Spomenik prirode „Stablo zelenike u porti manastira Studenice“.
AKT O ZAŠTITI
Uredba o zaštiti Parka prirode Golija („Službeni glasnik RS“, br. 45/2001 i 47/2009).
UPRAVLJAČ
JP „Srbijašume“.
KRATAK OPIS (OSNOVNE PRIRODNE I STVORENE VREDNOSTI)
Planina Golija se nalazi u jugozapadnoj Srbiji. Po lepoti i raznovrsnosti pejsaža, kao i očuvanosti prirodnih i kulturnih vrednosti, jedna je od najlepših planina u Srbiji. Značajno bogatstvo vodom omogućilo je opstanak raznovrsnog biljnog i životinjskog sveta.
Planina je ispresecana tokovima brojnih vodotoka koji su usekli klisuraste doline. Najživopisnije među njima su klisure Studenice i Izubre. Posebnom lepotom se odlikuju tresave i jezera u narodu poznata kao arena „gorskih vila”, među kojima se izdvajaju Košaninovo i Dajićko jezero. Ovu planinu krasi veliko prostranstvo šumskog pokrivača - predstavlja carstvo planinskog javora (Ace heldreichii) koji gradi najlepše i najočuvanije lišćarske i lišćarsko-četinarske šume u Srbiji. Osim planinskog javora, ovu planinu naseljava još oko 1.100 biljnih vrsta, od kojih su mnoge reliktnog ili endemičnog karaktera (Allysum markgrafi, Allysum jancheni, Pancicia serbica, Viola elegantula, Vferbasaim adamovicii, Thymus adamovcii). Pored brojnih vrsta sisara, kao što su slepo kuče (Spalax leucodon), alpska rovčica (Sorex alpinus), mrki medved (Ursus arctos), vuk (Canis lupus) i lisica (Vulpes vulpes), Goliju naseljava i gotovo 100 veoma značajnih vrsta ptica: šumska ševa (Lullula arborea), kamenjarka (Alectoris graeca), crvenonogi prudnik (Tringa totanus), crvenrepka (Phoenicurus phoenicurus) i dr.
U severnom delu parka, u dolini Studenice, nalazi se manastir Studenica iz XIII veka, spomenik kulture pod zaštitom Uneska.
